Open Monumentendag in Leuven: sporen van conflict en geweld
Op zondag 11 september 2011 is Open Monumentendag aan zijn 23ste editie toe. Het thema luidt dit jaar ‘conflict’. In Leuven en de deelgemeenten worden monumenten opengesteld en activiteiten georganiseerd die verband houden met gewelddadige en andere conflicten tussen mensen.
Leuven bleef niet gespaard van de grote conflicten uit onze geschiedenis. Een van de dieptepunten was ‘le sac de Louvain’, de verwoesting van Leuven tijdens de Eerste Wereldoorlog. De hele wereld was toen in de ban van het trieste lot van Leuven. De sporen van het geweld kan je nog steeds aflezen aan de middeleeuwse ringmuur, de begraafplaatsen, oorlogsmonumenten, de straatnamen …
Schepen Dirk Vansina: Leuven stelt tijdens Open Monumentendag 11 monumenten open waarvan enkele die anders niet toegankelijk zijn zoals het Gerechtsgebouw, de legerkazerne in Heverlee (Hemptinne) en de Hulpgevangenis. Er zijn tevens 5 begeleide wandelingen en 3 lezingen. In het gerechtsgebouw brengt Sacred places historische pleidooien. Het H. Hartinstituut wordt opnieuw ingericht als het legerhospitaal tijdens WOII en in de Abdij keizersberg kan de bezoekers ‘de kruisweg van de stilte’ van de kunstenaar Armand Demeulemeester aanschouwen. Deze 12 schilderijen doen tijdelijk Leuven aan nu de abdij van Westvleteren verbouwd wordt.
Vorig jaar trok Open Monumentendag Leuven, ondanks het rotweer, 11.500 bezoekers.
Een paar toppers:
- Gerechtsgebouw: In dit gebouw van omstreeks 1930 kom je niet gemakkelijk binnen. Deze OMD is een gelegenheid om de prachtige plafondschilderingen te bewonderen die de gerechtigheid uitbeelden. In het gerechtsgebouw kom je meer te weten over hoe het er in het gerecht vandaag de dag aan toe gaat. Er zijn verschillende infostands: de bemiddelingsdienst, het parket en de Balie Leuven. Sacred Places laat historische pleidooien horen in het gerechtshof.
- Hulpgevangenis: Enkel met inschrijving omwille van strikte veiligheidsmaatregelen (tot 7 september).
- Kwartier Cdt. E. de Hemptinne (domeinwandeling, geen opengestelde gebouwen): In 1936-1937 bouwde het Belgische leger in Heverlee aan het kruispunt van de Hertogstraat en de Kerspelstraat de eerste blokken van de zogenaamde ‘Kleine Vestiging’. De kazerne werd na WO II behoorlijk uitgebreid met o.a. een sporthal en enkele grote blokken. Daar bevindt zich nog steeds de administratieve basis van de kazerne.
- Heilig Hartinstituut en Boodschapkapel: H.H. Instituut en boodschapkapel worden opengesteld. De kapel is laureaat voor Vlaams-Brabant voor de Monumentenprijs 2011. Extra ter plaatse: ‘School wordt legerhospitaal’. Het Heilig Hartinstituut wordt voor even weer het ‘Brits Ziekenhuis 101’. De lokalen krijgen hun functie van toen en worden tot leven gewekt door de re-enactmentgroep Patton Drivers-Leuven Centraal.
- Abdij Keizersberg: Op de Keizersberg stond de burcht van de Hertogen van Brabant. Toen de hertogen Brussel als residentieplaats kozen, raakte de abdij in verval. Jozef II liet ze slopen en eind 1800 bouwden de Benidictijnen er het huidige klooster. In mei 1944 kwamen vele Leuvenaars er in de kelders schuilen tegen de bombardementen.
- Forensische Wetenschappen, door Dr. Wouter Van den Bogaert: Forensische geneeskunde is een vak dat – getuige de vele tv-detectives – tot de verbeelding spreekt. Dankzij nieuwe technieken reikt deze wetenschapstak steeds meer sleutels aan om conflictsituaties, zoals moorden, maar ook verkeersongevallen te verklaren. Dr. Wouter Van Den Bogaert van de afdeling Forensische Geneeskunde van de K.U.Leuven snijdt het thema aan.
- Een bibliotheek in tijden van oorlog, door de heer Mark Derez: De Centrale Universiteitsbibliotheek is een van de Leuvense gebouwen die het slachtoffer werden van de twee wereldoorlogen. Tijdens WO I brandde de bibliotheek (toen nog in de universiteitshal) uit en ook in WO II werden het nieuwe gebouw en zijn onschatbaar rijke inhoud niet gespaard. Historicus en bibliotheekexpert Mark Derez licht de gebeurtenissen toe.
- Religieuze conflicten, door Prof. Rik Torfs: “Het is de schuld van de godsdiensten”: het is een kreet die je wel eens hoort als het over conflicten gaat. Dat is uiteraard geen nieuw fenomeen: de geschiedenis van Europa lijkt over te lopen van conflicten die van ver of nabij met religie te maken hebben. Klopt dat? En waarom klopt dat (niet)? Wat zeggen de nuances achter de clichés? Professor kerkelijk recht en CD&V-senator Rik Torfs houdt de religieuze confictgeschiedenis kritisch tegen het licht.
5 wandelingen
Gidsen van de Leuvense Gidsenbond bieden 5 themawandelingen aan:
- Centrale begraafplaats : met een bezoek aan de ondergrondse crypte met namen van gesneuvelden van beide wereldoorlogen, uitleg of de iconografie van de graftekens.
- Straatnamen die herinneren aan conflicten : Martelarenlaan, Bondgenotenlaan, Burchtstraat, Blijde Inkomststraat, Vuurkruisenlaan, Rijdende Artillerielaan, …
- De eerste stadsomwalling.
- WOI met “le sac de Louvain”, de grote brand.
- WOII: Leuven leed erg onder de bombardementen van de bezetter en de bevrijders.
Alle info : www.leuven.be/omd
Er worden geen reacties toegelaten op dit artikel.