Leven in Leuven

[recensie] De gemeenschap van de heiligen – Patrick Vandermeersch

Patrick Vandermeersch (°1946) is filosoof, theoloog en psychoanalyticus. Hij doceerde eerst ethiek en geschiedenis van de seksualiteit aan de K.U.Leuven. Om meer ruimte te vinden voor zijn vrij denken, koos hij na een tijd voor de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij hoogleraar godsdienstpsychologie werd aan de theologische faculteit. Hij schreef verschillende boeken over de geschiedenis en de ethiek van de psychotherapie, over psychoanalyse en over zelfgeseling. ‘De gemeenschap van de heiligen‘ is zijn eerste roman.

In De gemeenschap van de heiligen beschrijft Patrick Vandermeersch het leven op het Pauscollege in de jaren zeventig van vorige eeuw. De jaren zeventig waren een tijd van optimistisch vooruitgangsgeloof. Zowel op theologisch als op filosofisch gebied durfde men luidop nieuwe ideeën verkondigen. Het Pauscollege herbergde een groep progressieve theologen wiens opvattingen vaak lijnrecht ingingen tegen die van de jezuïeten, die de theologische faculteit in handen hadden.

Het boek is rijk aan interessante filosofische mijmeringen over het geloof en de kerk. Vandermeersch laat zijn personages deze thematiek uit diverse invalshoeken bekijken. Heel boeiend voor iemand die zich interesseert in de materie, maar de keuze van dit onderwerp maakt dat het boek beslist geen spek naar ieders bek is.

Auteur Vandermeersch probeert een draad van mysterie door zijn boek te weven aan de hand van het personage Dick Drawn, een jonge Amerikaan die ervan overtuigd is dat Jezus een vrouw was en verwoed op zoek gaat naar de bewijzen voor zijn theorie en zo een geheime gang die naar de kelders van het Pauscollege leidt ontdekt. Dit leidt tot een hele hoop plotverwikkelingen die soms wel heel erg ver gezocht leken. De periode van de jaren 70 en de botsingen tussen conservatieve en progressieve stromingen zijn op zich al interessant genoeg om hieraan een boek te wijden.

Wel leuk is dat de wijn Châteauneuf-du-Pape een mooie bijrol in dit boek krijgt. De kelders van het Pauscollege blijken immers niet alleen lang vergeten geheimen, maar ook een schat aan goede wijnen te bevatten. En een goede maaltijd met een heerlijk glas wijn is een ideaal middel om de discussie over kerkpolitieke geschillen te verzachten. Ook de (nu verdwenen) populieren van het Pauscollege krijgen een meer dan symbolische rol toebedeeld en ook het ontstaan van de groene politieke partij komt aan bod. Feit is dat deze al bij al vrij beknopte roman overloopt van informatie en leuke vondsten. Misschien zelfs iets té veel van het goede. Soms is less echt wel more.

Het boek is in eigen beheer uitgegeven, waarvoor ik enkel bewondering kan hebben. Jammer genoeg ontdekte ik meerdere keren typefouten of verkeerd geconstrueerde zinnen die een kritische eindredacteur er ongetwijfeld uitgehaald had.

Voor mij bood dit boek een interessante blik op een tijd en een thema waarmee ik niet zo vertrouwd bent. Bonuspunten trouwens voor de aha-erlebnis die ik op één van de allerlaatste pagina’s ervoer toen ik eindelijk door had aan wie het personage Dick Drawn refereert.

Praktisch
De gemeenschap van de heiligen
Patrick Vandermeersch
20,45 euro
ISBN10 9402101403
ISBN13 9789402101409