Leuvens dialect voor allen, ook voor niet Leuvenaars (Les 35)
Om te begrijpen waarover het gaat, lees je eerst de volgende negen zinnetjes in het Nederlands.
Hoe komt het dat de meeste wijnflessen een inhoud hebben van 75 cl ?
1. De verklaring is historisch èn… eenvoudig!
2. In de 19e eeuw waren de belangrijkste klanten van de Franse wijnboeren, de Engelsen.
3. Maar… onze Engelse buren hadden (en hebben trouwens nog altijd!) een ander systeem van maten en gewichten dan wij.
4. “Hun” eenheid, genaamd “gallon impérial”, had een inhoud van… 4,54609 liter. Duidelijk een onmogelijk getal om mee te rekenen!
5. Om zich het hoofd niet te moeten breken bij de omzetting, vervoerden zij de Franse wijn in vaten van 225 liter, hetzij afgerond: 50 gallons.
6. En die 225 liter komen exact overeen met 300 flessen van 75 cl. Geef toe: 300 rekent gemakkelijker dan 225!
7. Resultaat: 1 vat bevatte 50 gallons, wat gelijk staat aan 300 flessen. Ofwel: één gallon bevat 6 flessen van 75 cl.
8. Het is ten andere daarom dat tot op de dag van vandaag, de kartonnen dozen of houten kisten nog steeds (meestal) verpakt en verkocht worden per 6 of per 12 flessen.
9. Zo… Je hoeft mij niet te bedanken voor deze uitleg, want, sinds de tijd dat jij wijn drinkt, had jij dat al lang moeten weten!!!
En naa, ‘t zèllefste veroileke, moo dan in ‘t Leives. Uek in neige zinnekes.
Eus komd’et dat de mieëste woënflèsse nen inoud emme van 75 cl?
1. D’eksplikoose es simpel en moet gezocht wedde – gelak as zue dikkes – in de geschiedenis.
2. In de neigetiende ieë woore d’ Ingelse de belangroëkste kalante van de Franse woënbeure.
3. Moo… ons Ingelse gebieren aane ( en emme dajeur nog altoëd!) een ander sistêm van mooten en gewichte gelak as woële.
4. Ennen inoudsmoot, die “gallon impérial” gieëte wid, aa nen inoud van (deu geud atènse!)… 4,54609 lieters. Da’s doeëdeloëk een onmeigeloëk getal vei mei te riëkene!
5. Vei enne kop ni te moete breike boë d’umzetting, verviede ze de Franse woën in voote van 225 lieters, ‘t es te zê, afgerond: fafteg gallons.
6. Rieëkent moo oeët: doë 225 lieters koumen eksakt ouverieën mei droë-onderd flèsse van voëfenseiveteg santelieters. Jèf teu: 300 riëkent gemakkeloëker as 225!
7. Rèzeltoot: in ieë vat zoote fafteg gallons, wa geloëk stoot on 300 flèsse. Of nog simpelder: oeët ieëne gallon oilde zes flèsse van 75 santelieters.
8. ‘t Es ten andere doovei da, tot up den dag van vandoog, de kartonne dueze of oute kiste mei woën, nog altoëd gruetendieëls ingepakt zèn en verkocht wedde per 6 of per 12 flèsse.
9. Voilà! Ge moet gieë mersie zê vei deizen oeëtleg want, sinds den toëd da goë woën drinkt, odde dat al lank moete weite!!!
Er worden geen reacties toegelaten op dit artikel.