Leven in Leuven

M blikt terug op Ravage

De tentoonstelling ‘Ravage. Kunst en cultuur in tijden van conflict’ in M – Museum Leuven herdacht op geheel eigen wijze de Eerste Wereldoorlog. De afgelopen zes maanden maakten zo’n 51.124 bezoekers kennis met een nieuwe tentoonstellingsaanpak, waarbij zowel oude als hedendaagse kunsten samen gepresenteerd werden. Werken van de 15de eeuw tot nu kregen een plaats en trokken zo de blik op kunst en oorlog open, als echo’s van de Groote Oorlog. Verschillende internationale bruiklenen sierden de zalen, zoals het imposante wandtapijt van de Vlaamse Picasso Floris Jespers, William Turners Brand van Constantinopel en Mona Hatoums stalen Bunker. Sommige stukken, zoals de Ishtar Gate van Michael Rakowitz, reizen nu verder richting Chicago voor de volgende expo.

“Leuven herdacht dit jaar het begin van de Groote Oorlog. Eén van de hoogtepunten van het Leuvense herdenkingsprogramma was de tentoonstelling Ravage. De Groote Oorlog vormde een mooie aanleiding om bij de kwetsbaarheid van kunst en erfgoed stil te staan. Een sterk, maar complex thema waarmee M aantoont ook uitdagingen als deze aan te durven.” zegt Denise Vandevoort, voorzitter M – Museum Leuven en schepen van cultuur.

“Dat we zowel oude als hedendaagse kunst programmeren is net hetgeen wat M zo uniek maakt in Belgïe”, vertelt Luc Delrue, directeur van M. “Meestal stellen we daarbij één kunstenaar centraal, en werken dat in de diepte uit. Maar het is ook interessant om over de afdelingen heen samen te werken aan een gezamenlijk project. Een thematische insteek als ‘kunst en cultuur in tijden van conflict’ leent zich daar perfect toe. We wilden er bovendien echt een kunsttentoonstelling van maken, en geen documenterende expo.”

Uniek aan deze tentoonstelling is dat M experimenteerde met digitale tools, zoals apps en ipads. Op deze manier leerden tieners digitale media en het thema oorlog op een andere manier kennen. Een aanbod dat sterk werd gesmaakt door de secundaire scholen en dat M wil verder zetten.

Ravage Leuven 1914 – Gaza 2014

Zondag 20 juli organiseert de Leuvense Actiegroep Palestina (LAP) van 14 tot 16 uur een die-in op de Grote Markt voor het stadhuis van Leuven. De actievoerders gaan op hun rug op de grond liggen en houden zich ‘dood’. Ze dragen een wit masker en symboliseren zo de anonieme Palestijnen uit Gaza die opgesloten, belegerd en gedood worden door Israël. Op het eind van de actie staan alle actievoerders recht en scanderen ze de slogan “boycot Israël!”. De actie wordt gefilmd en als videoboodschap naar de politici gemaild.

De eisen van de Leuvense Actiegroep Palestina zijn:
Boycot Israël:

• Schort het Associatieakkoord van de EU met Israël op!
• Stel een handelsembargo tegen Israël in!
• Stuur de ambassadeur van Israël het land uit!

Boycot Israël:

• Zolang de bezetting van de Westbank voortduurt.
• Zolang de blokkade van de Gazastrook voortduurt.
• Zolang de Palestijnen in Israël gediscrimineerd worden.
• Zolang de Palestijnse vluchtelingen geen recht op terugkeer en compensatie voor geleden verlies krijgen.

In the moving picture: Missiezuster Jeanne Devos over Ravage

De brand van Leuven en de universiteitsbibliotheek aan het begin van de Eerste Wereldoorlog – precies honderd jaar geleden – is het vertrekpunt van de M-tentoonstelling Ravage. Nog tot en met 1 september in M.

Filmpje van ROBtv.

‘Ravage. Mijn verhaal’ verenigt de wereld van slachtoffers en gedetineerden

Gedetineerden en slachtoffers vertellen over de ravage in hun leven. Een moeilijke weg voor beide partijen, maar met een ongelofelijke kracht zetten ze door en gaan ze verder. De digital storytellingtechniek helpt om hun dromen, pijn, verdriet, woede, verdriet in film om te zetten. Een unieke vertelvorm, waarbij zowel slachtoffer als gedetineerde, regisseur zijn van hun eigen verhaal. Het resultaat, ‘Ravage. Mijn verhaal’, is gratis bekijken in de Antichambre van M – Museum Leuven.

‘Ravage. Mijn verhaal’ brengt twee werelden samen. Gedetineerden van de Leuvense Hulpgevangenis en van Leuven Centraal creëren digital stories over hun leven in detentie. De slachtoffers van een misdrijf vertellen over de impact van het conflict op zichzelf en hun omgeving. “Dat was waar we al een hele tijd van droomden, waar we al jaren op aan het broeden waren. We vonden echter geen goede invalshoek voor een project dat vertrok vanuit de gevangenis waar ook slachtoffers bij betrokken konden worden. Tot we hoorden van de tentoonstelling Ravage in M…” zegt Lies Kortleven van de Rode Antraciet.

De digital stories in M zijn filmpjes van 1 à 3 minuten, beeldmontages van persoonlijke en compacte verhalen. Elke deelnemer maakt zijn beeldverhaal met zelfgemaakte foto’s, tekeningen, krantenknipsels, archiefmateriaal… Thema’s zoals “het dagelijkse leven”, “dromen” en “mijn toekomst” komen aan bod. Maar hier eindigt het project niet. Zowel slachtoffers als gedetineerden krijgen elkaars digital stories te zien.

Na de ravage
Dit project is een ware beproeving voor de deelnemers, maar zet hun verhaal als grote kracht centraal. Naast de drang om veel te vertellen of te schrijven, zorgt het schrappen, herschrijven en reduceren voor confrontaties en nieuwe conflicten. Het gaat plots over henzelf. Hun verhaal. Maar net dat, het zelf doen, het zelf schrijven, zelf foto’s nemen en zelf monteren is de grootste kracht van deze werkwijze. Elke gedetineerde, elk slachtoffer is z’n eigen regisseur, wij zijn slechts een coach.

“Het is hard om mezelf zo te zien maar ik ben blij dat ik er iets mee gedaan heb. Er is iets positief mee gebeurd.” Nico, Hulpgevangenis Leuven

“Hem helpen om zichzelf recht te houden, hielp mij rechthouden.” Catherine, slachtoffer

“Hopen op een tweede kans is wat iedereen wil op deze wereld.” Abdel, gedetineerde

Ravage. Mijn verhaal is een sociaalartistiek project van M – Museum Leuven in de twee Leuvense gevangenissen in samenwerking met De Rode Antraciet, Vormingplus Oost-Brabant, CAW Oost-Brabant en Mixtories en met de steun van de Provincie Vlaams-Brabant.

Get Ravaged at M-idnight, eerste Leuvense museumnacht

Op 24 april van 18 tot 24u opent M de deuren voor de studentennocturne Get Ravaged at M-idnight. Deze museumnacht is een initiatief van acht masterstudenten Culturele Studies (KU Leuven) in samenwerking met M.

Met de lopende tentoonstelling Ravage. Ravage. . . Kunst en Cultuur in Tijden van Conflict als uitgangspunt, wil de nocturne zich profileren als een drempelverlagend evenement, voor en door studenten. In de eerste plaats richt het zich op de Leuvense student, maar uiteraard staan M en Get Ravaged at M-idnight open voor een publiek van alle leeftijden.

Het programma bestaat uit een mix van muziek (Stoomboot en Stella Nova), toneel (Campustoneel), performance, dans, lezingen (Joris Kila en Rudi Vranckx), spoken word (kunstbendewinnaar Maarten Vanden Bussche) en film. Enerzijds wordt de bezoeker doorheen Ravage geleid, waar verschillende acts zorgen voor interactie met de expo. De Leuvense studentenvereniging Mecenas toont hier haar kennis en kunde tijdens een reeks gidsbeurten. Daarnaast transformeert het Antichambre, de inkomhal van M, in een centrale ontmoetingsplaats waar een bar en live muziek zorgen voor een gemoedelijke sfeer.

Partners AmuseeVous, LOKO Cultuur en Campustoneel dragen bij tot een boeiende invulling van de avond waarop iedereen welkom is.

Tickets, info en het volledige programma vind je op www.m-idnight.be. Meer info op facebook.

Opening Ravage in M

Van 20 maart 2014 tot 1 september 2014 loopt in M – Museum Leuven de tentoonstelling Ravage over de vernietiging van kunst en cultuur in tijden van conflict. Elke dag opnieuw blijkt hoe kwetsbaar cultuur is tijdens conflicten. Dit actuele thema heeft een lange geschiedenis. Ravage toont hoe kunstenaars door de tijden heen geïnspireerd zijn door dit thema. Misdaden tegen de cultuur worden al eeuwen door hen verbeeld. In de kunstgeschiedenis vind je voorbeelden terug van klassieke en populaire kunst, zowel in realistische als symbolische weergaven. Daarom worden in M de reflecties en interventies van hedendaagse kunstenaars naast kunstwerken uit het verleden geplaatst. De werken van oude meesters en hedendaagse kunstenaars gaan in de museumzalen van M met elkaar in dialoog. Dat het thema mensen boeit, blijkt uit de massale opkomst van het publiek tijdens de openingsavond.

Leuven brandt: de aanleiding en het vertrekpunt van de tentoonstelling
In augustus 1914 is Leuven door de Duitse troepen ingenomen. Als vergelding voor het vermeende optreden van sluipschutters (de zogenaamde francs-tireurs), trof de bezetter strenge represailles. Burgers werden samengedreven, neergeschoten of naar Duitsland getransporteerd. De Sint-Pieterskerk, de Universiteitshal met de beroemde universiteitsbibliotheek, enkele oude colleges en openbare gebouwen gingen – met hun inhoud – in vlammen op. De brand van de Leuvense bibliotheek veroorzaakte een golf van ongeloof en verontwaardiging over de hele wereld en bewees dat oorlogsterreur zich niet alleen tegen burgers en soldaten richt, maar ook tegen cultuur. Het is één van de bekendste voorbeelden waarbij cultureel erfgoed vernield is, maar slechts een echo van een veel ruimere geschiedenis. De aanleiding voor deze tentoonstelling is het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, precies honderd jaar geleden.

Van alle tijden
Lang voor en ook na de Eerste Wereldoorlog zijn kunstenaars geïnspireerd door de vernietiging van cultuur. Thema’s zoals verwoestingen van steden, vernielingen van monumenten, beeldenstormen, kunstroof en propaganda komen al eeuwen voor in kunstwerken. In de tentoonstelling ontdek je voorbeelden van kunstenaars uit de 15de tot en met de 21ste eeuw. Hierdoor ontstaat een interessante dynamiek tussen vroeger en nu in een grote diversiteit aan media. Ravage toont schilderkunst, wandtapijtkunst, fotografie, video, grafiek en monumentale installaties op maat van de museumzalen in M.

Hedendaagse kunst in dialoog met oude meesters
Het werk van oude meesters als Henri met de Bles, Michael Sweerts, Pietro da Cortona en William Turner, wordt naast modernisten als Floris Jespers en hedendaagse producties geplaatst. Zo is er Mona Hatoums installatie Bunker (2011), een groep stalen constructies die lijken op beschadigde en verbrande modernistische gebouwen, met referenties aan het naoorlogse Beirut. Tevens is bestaand werk te zien van Adel Abdessemed, Lamia Joreige, Cai Guo-Qiang, Mona Vatamanu & Florin Tudor, Lida Abdul en Michael Rakowitz, naast nieuwe creaties van Sven Augustijnen en Fernando Bryce.

M toont ook vele bruiklenen uit internationale collecties (o.a. National Gallery London, Rijksmuseum, Carnavalet, Imperial War Museum). Verschillende werken komen speciaal voor deze gelegenheid voor het eerst terug naar België, zoals het tapijt van Floris Jespers.

Een tentoonstelling die uitnodigt tot reflectie. In de hoop dat de slogan “Nooit meer oorlog” ooit realiteit zal worden. Een absolute aanrader!

Alle info op de website van Ravage.

Ravage in aantocht

In 1914 trekken Duitse troepen Leuven binnen en zorgen voor een enorme ravage. De stad wordt grotendeels vernield, burgers vermoord en de bibliotheek gaat volledig in vlammen op. Precies honderd jaar geleden, maar nog zo actueel. Oorlog spaart niets of niemand, ook kunst en cultuur niet. Dit is het vertrekpunt van Ravage.

Hedendaagse kunstenaars gaan in dialoog met oude meesters en laten zien wat oorlog en conflict met kunst en cultuur doen.

RAVAGE. Kunst en cultuur in tijden van conflict vanaf 20 maart in M. Alle info op www.ravage1914.be.

Surrealistische beeldenstorm

‘Als ik van u was, juffrouw, zou ik niet op de eerste rij gaan zitten… er kan weleens met dingen gesmeten worden naar ‘t schijnt.’

Vergezeld van die wijze waarschuwing voor het komende gevaar, begeef ik me naar de plaats delict: een afgelegen podium waarop enkele steriele objecten staan tentoongesteld. De bowlingkegels die helemaal vooraan in het midden van de scène pronken, verraden de mogelijke – nog aan te richten – schade. Een in zwart gehulde figuur doemt op, onherkenbaar door een overvloedige bos haren die het gelaat volledig bedekt. Ijzig witte handen creëren een al even ijzig geluid, het gebeeldhouwd materiaal spreekt met onbewerkte zuiverheid. Een tweede stem laat zich kennen, ditmaal een robotachtig gevoicede man die beweert dat human synoniem is voor humor. Het ludiek opzet van de voorstelling lijkt hieruit voort te vloeien. Orakelgewijs ontfermt de vrouwelijke gestalte zich – begeleid door bevreemdend achtergrondkoortje – over een plaasteren cilinder. Die dissecteert ze tot op het bot door ze te beschieten, open te rijten en te verpulveren. De machtige trucs voert ze uit met een vleselijk wapen: haar eigen handen.

Miet Warlop blijkt geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Met een onbeholpen speelsheid wringt ze zichzelf in bochten en door de meest onverwachte gaten. Uiteindelijk barst de trip uit in een heerlijk rauw zelfportret. Denk aan de onschuldige rebelsheid van Cara Delevingne. Als Warlop haar gezicht niet ontsluierd had tijdens de voorstelling, zou ik me haar zo herinnerd hebben… als een kwajongen die de wondere wereld der beeldhouwkunst ondersteboven keert. Mijn favoriete passage? Het kammen van haar wilde bos haren met stuntelachtige elegantie, al headbangend – jawel! Een resem komische metaforen benadrukken Warlop’s relativeringsvermogen. Zo verpakt ze de veroorzaakte brokstukken in een op bubblegum lijkende substantie, die ze in het nagesprek tot sushi doopte.

Dragging the Bone is opgebouwd uit contrasterende elementen: verhullen – onthullen, verdwijnen – verschijnen, deconstructie – constructie, iconoclasme – iconofilie, het witkille verstilde beeld en de levende beweeglijkheid van een warm lichaam, het ontkennen van lichaamsdelen tegenover ze in de verf zetten. De verzoening tussen de twee kan pas daar plaatsvinden waar ze in de clash met elkaar gaan. Verontrustend amusante beelden vliegen in het rond. De associatie met het surrealisme van Salvador Dali blijft niet uit.

Het feest is compleet wanneer ook het toneelgordijn in duigen valt. En dat doet het even onhandig aarzelend en met dezelfde brutale broosheid als de enthousiaste cheerleader-pasjes waarmee Warlop afsluit. Het treffende van de voorstelling schuilt in het duet: de tweespalt tussen charmante bevlogenheid en twijfel. Fascinerend hoe statige kracht en kwetsbaar blootgeven elkaar vinden en hoe die ontmoeting zich in beelden manifesteert. Pure Rock-‘n-Roll, deze ravage.

Degenen die gezinneprikkeld zijn kunnen steeds terecht op de officiële webpagina van Miet Warlop. De ateliers textiele kunst en beeldhouwkunst van het SLAC en FactorY laten zich alvast inspireren. De uitkomst hiervan kan u bezichtigen tijdens ‘Carte Blanche 2016’.

Wat? Dragging the Bone – Miet Warlop // Wanneer? 9 december 2015, 20u // Waar? Schouwburg

Door Hanne Waerzeggers.

Dit artikel verscheen eerder op CLUB KULtuur.

Leuven autovrij

Even dreigden de weergoden serieus roet in het eten te strooien, maar gelukkig klaarde de lucht in de namiddag op. Er zakte toch nog veel volk af naar het stadscentrum om te genieten van de autovrije straten en langs de vele kraampjes te slenteren. M zorgde voor een heuse reenactment van de dramatische Duitse bezetting 100 jaar geleden. Argeloze voorbijgangers werden streng toegesproken door Duitse soldaten en de grond lag bezaaid met verbrande boekbladeren. Ruiters te paard waagden zich tussen de mensenmassa. In het museum zelf speelden drie muzikanten nummers van honderd jaar geleden en kon iedereen gratis de tentoonstelling Ravage bezoeken. Op de trappen van het Rector De Somerplein luisterde het publiek naar beginnende groepjes die op uitnodiging van MijnLeuven het beste van zichzelf gaven. En op de Vismarkt werden de laatste etensoverschotten van de stadscamping weggewerkt.

M presenteert de allereerste digitale klas van Vlaanderen

De digitale M-klas is een virtueel klasconcept. Een museumspel in de vorm van een app, leidt tieners tussen 12 en 18 jaar doorheenRavage. M beschikt ook over een klaslokaal. Hier wordt het museumspel gekaderd en blikken de tieners terug op wat ze geleerd hebben.

In het najaar buigt de digitale klas zich over de tentoonstelling Vesalius. Het lichaam in beeld, onder de noemer My Body and Me. Van lichaamstaal over anatomie tot selfies!

Ravage blogt over de digitale klas.