Posts getagd met ‘Wim Coudenys’

[recensie] Het geheugen van Rusland – Wim Coudenys

Het geheugen van RuslandVladimir Putin omschreef de val van de Sovjet-Unie als de grootste ramp van de 20e eeuw, loofde Ruslands traditionalisme en beriep zich op historische rechten om de Krim te annexeren. Het ‘oude’ Rusland lijkt daarmee helemaal terug van weggeweest. En inderdaad: geschiedenis speelt een cruciale rol in het gedrag én de perceptie van Rusland. Ze is echter geen objectief gegeven, maar een constructie van ‘belangrijke feiten’ die door interpretaties met elkaar worden verbonden. Deze constructie, de canon van de Russische geschiedenis, wordt bovendien voortdurend aangepast om ideologische redenen. Hierdoor worden hele stukken uit het collectieve geheugen gewist en/of nieuwe denkkaders opgelegd. Het geheugen van Rusland beschrijft hoe en wanneer die canon tot stand kwam, hoe hij evolueerde en het hedendaagse Rusland zijn uitzicht gaf. Hij bevestigt een aantal ‘waarheden’ over Rusland, bijvoorbeeld dat het autocratisch moet zijn, dat veranderingen er alleen van bovenaf kunnen komen; dat het permanent bedreigd en bedrogen wordt door het Westen. Die canon blijkt ook uiterst selectief: in de obsessie om Rusland als ‘anders’ te zien, worden tal van gelijkenissen met (West-)Europa genegeerd en verschillen buiten proportie opgeblazen.

In zijn boek Het geheugen van Rusland analyseert Wim Coudenys de manier waarop de traditionele geschiedenis van Rusland tot stand gekomen is. Het boek is in eerste instantie bedoeld voor lezers die vertrouwd zijn met de grote lijnen van de Russische geschiedenis. Zonder ten minste wat voorkennis over de verschillende tsaren en de grote ontwikkelingen in de Russische geschiedeniszal je het moeilijk hebben om dit boek te verteren. Mensen die zich interesseren voor Rusland krijgen echter een mooi werkstuk voor de kiezen. In dit boek relativeert Wim Coudenys meermaals het alom gekende discours over Rusland. Blijkt dat de uitzonderlijkheid van Rusland als natie toch tussen aanhalingstekens geplaatst moet worden.

Het boek bevat ook enkele leuke anekdotes waarbij die van onze eigen Belgische koning Albert I, die de kroning van Nicolaas II, de laatste Russische tsaar, bijwoonde en danig onder de indruk was, maar toch niet kon nalaten zijn pijnlijke voeten van al dat rechtstaan te vermelden.

Voor mij persoonlijk was het wel wennen aan de gebruikte transcriptie voor het cyrillisch, die onbekend voor mij was. In mijn hoofd moest ik telkens de omgekeerde beweging maken van de transcriptie naar het cyrillisch schrift om me goed voor de geest te halen hoe de naam of het woord geschreven werd.

Het geheugen van Rusland is niet bepaald lichte literatuur, maar je krijgt er wel wat voor terug. Een dieper inzicht in hoe geschiedschrijving vaak misbruikt wordt door de huidige machthebbers (en dat geldt zeker niet alleen voor Rusland) en een heel aantal interessante feiten over Rusland. Voor wie zich verder in de materie wil verdiepen, bevat het boek ook een zeer uitgebreide literatuurlijst en een mooie index om snel de gewenste passage te kunnen opzoeken.

Leven in Leuven geeft een exemplaar van dit boek weg aan de eerste persoon die ons via het contactformulier het woord “tsaar” influistert.

Dr. Wim Coudenys doceert Russische geschiedenis en cultuur aan de KU Leuven. Hij publiceerde uitgebreid over Belgisch-Russische relaties en de geschiedenis van de Russische emigratie. In 2011 schreef hij samen met Emmanuel Waegemans ‘Reis van Sint-Petersburg naar Moskou’, een fotoboek over de sporen van het vereleden tussen de twee Russische hoofdsteden. Zijn huidig onderzoek focust op het ontstaan van de Russische geschiedschrijving in de 18de eeuw en de rol van vertalingen hierin.

Praktisch
Het geheugen van Rusland
Wim Coudenys
Uitgeverij Acco
316 pagina’s
ISBN 9789033498060​.

Bookmark and Share

Boekpresentatie ‘het geheugen van Rusland’ van Wim Coudenys

Op donderdag 20 november gaat Wim Coudenys het gesprek aan met Emmanuel Waegemans en Lien Verpoest over zijn nieuwe boek ‘het geheugen van Rusland’. In het boek legt de auteur, tevens werkzaam aan de KU Leuven als docent Russische geschiedenis en cultuur, uit hoe Rusland zijn eigen geschiedenis blijft herschrijven. Een onmisbare gids om het hedendaagse Rusland beter te leren begrijpen.

De boekvoorstelling, in samenwerking met uitgeverij ACCO, vindt plaats op donderdag 20 november om 19.30u in het pand van de uitgeverij op de Blijde Inkomststraat 22, 3000 Leuven. Dus niet zoals gewoonlijk in het Erasmushuis, maar op een steenworp daar vandaan.

Je kan het boek van tevoren aanschaffen om beslagen ten ijs te komen, maar het zal ook op de avond zelf verkrijgbaar zijn. Zowel eerder gekochte als ter plaatse aangeschafte boeken worden gesigneerd door de auteur.

Inschrijven voor de boekpresentatie wordt gewaardeerd.

Bookmark and Share